Formula Student (FS), mühendislik öğrencilerinin yenilikçi çözümler üretip teknik bilgi ve becerilerini geliştirebileceği, dünyanın en prestijli mühendislik yarışmalarından biridir. Bu yarışma, otomotiv mühendisliği başta olmak üzere birçok mühendislik disiplinini kapsar ve öğrencilerin ekip çalışması, proje yönetimi, finansal planlama, iletişim gibi becerilerini gerçek hayatta uygulamalarını sağlar.
Tek bir merkezden yönetilmeyen bu etkinlik; geçmiş deneyimleri, mühendislik alanlarındaki referans özellikleri ve uluslararası etkileriyle çeşitli kurumların kural koyucu olduğu çok bileşenli bir mühendilik platformu halini almış durumda.
Özellikle ABD ve Kanada’da çok geniş bir katılımcı kitlesine sahip ve FS’ın ilk versiyonunu düzenlemiş olan Society of Automotive Engineers/ SAE International (Otomotiv Mühendisleri Birliği) bbaşta gelir. Bir diğeri ise Institution of Mechanical Engineers/ IMechE (Makine Mühendisleri Enstitüsü) tarafından İngiltere’de düzenlenir. Tabii ki Alman düzenleyici FSG (Formula Student Germany) FS yarışlarının en teknik ve rekabetçi versiyonunu düenlemektedir. Formula Bharat (Hindistan), Formula Student Japan gibi bölgesel yarışmalar da bağımsız düzenleyici kurumlar ve yerel otomotiv sektörünün desteğiyle organize ediliyor. Türkiye’de de ilk kez 2025 Ekim ayında BİLSAS (Bilim Sanat Spor Yapım) tarafından yerel destekçilerin katkılarıyla düzenlenecek.
Yarış, ama bildiğiniz gibi değil
Üniversite öğrencilerinin kendi tasarlayıp ürettikleri tek kişilik yarış araçlarıyla yarıştıkları bu etkinlik bilindik otomobil yarışların oldukça farklı. Aslına bakarsanız bir takım, arabası olmadan bu yarışlara katılabilir. Çünkü burada temelde fikirler yarıştırılıyor. Teknik yenilikler, tasarım konsepti, araç dinamiği, verimlilik ve işletme maliyetlerini göz önüne alarak hazırlanan dosyalar hakem heyetine sunuluyor. Jüri önünde yapılan mühendislik sunumları, mali analizler ve iş planları gibi unsurları içeriyor. Nitekim tüm bunlar statik etap denilen etaplarda değerlendiriliyor.
Öte yandan her ne kadar bir aracın nelere sahip olması gerektiği kurallar kitapçığında belirtilse de; o değerlere ne ölçüde yaklaşılabildiği, hangi yöntemlerin kullanıldığı, nasıl bir yol izlendiği takımlar özelinde değişkenlik gösterebiliyor. Bu nedenle pilotajın ön planda olduğu teker terekere bir yarış hayal ediyorsanız yanılırsınız. Dayanıklılık, kalkış ve fren performansı, sızdırmazlık özellikleri, viraj dinamkileri ve bir turluk hız değerlerinin ölçüleceği pist sürecinde, bir araç kendi başına bu dinamik etapları başarıyla tamamlamayı hedefliyor.
Özetle Formula Student, klasik sınıf eğitiminin ötesine geçerek öğrencilerin; pratik mühendislik becerilerini geliştirmesine, gerçek hayattaki problemleri çözme yeteneklerini artırmasına, ekip çalışması ve liderlik becerilerini güçlendirmesine, yenilikçi teknolojilere adapte olmasına olanak tanıyor.
Nereden nereye
Ve tabii ki büyük bir ekonomik sektörün parçası olarak hem eğitim hem de sanayi ekosisteminde yerini alıyor.
Bu etkinliğin küresel tedarik zinciri, sponsorluklar ve teknoloji yatırımları sayesinde dünya genelinde yılda 100 milyon dolardan fazla bir hacme ulaştığı tahmin edilmektedir.
Grafiklerde FS katılımcı sayısındaki artış ve yıllara göre takım sayısındaki büyüme gösterilmektedir. Bu görselleştirmeler, etkinliğin bilinirliğinin ve etkisinin zamanla nasıl büyüdüğünü net bir şekilde ortaya koyuyor.
Bu faaliyetin öğrencilerin kariyerlerine etkisinden bahsetmek gerekmiyor sanırım. Kaldı ki birçok takım, Formula 1 gibi profesyonel yarış liglerine teknik destek sağlama veya otomotiv sektöründe üst düzey pozisyonlarda çalışma fırsatı buluyor.
Para para
FS yarışlarında bir aracın maliyeti ve hazırlanma süresi büyük ölçüde tasarımın karmaşıklığı, kullanılan teknolojiler ve takımın yeteneklerine bağlı olarak değişiyor ama ortalama olarak, bir FS aracının geliştirilmesi için gereken bütçe 30.000 ila 80.000 Euro arasında değişmektedir. Kuşkusuz sponsorların sağladığı olanaklarla bazı takımlar 150.000 Euro'lara kadar çıktıkları bütçelerle ileri teknolojili projeler gerçekleştirebiliyor.
Bir aracın tamamen yarışa hazır hale getirilmesi ise genellikle 9 ila 12 ay sürüyor. Bu süreç; tasarım, üretim, test aşamaları ve yarışa katılım için gerekli teknik kontrolleri içeriyor. Elbette, eğer bir takım daha önce başarıyla tamamladığı bir yarışa katılmışsa yeni bir araç geliştirmek yerine mevcut aracını güncelleyerek süreyi kısaltabilir.
Anlayacağınız bu iş festival türü bir çocuk oyucağı değil. Dünya genelinde sağladığı ekonomik katkılar ve mühendislik eğitimine olan etkisiyle, modern eğitimin en başarılı platformlarından biridir.
Formula Student Artık Türkiye’de
Ülkemizde Formula Student, 2014 yılından beri her sene daha fazla öğrenci tarafından ilgi görüyor ve bir çok okulda öğrenciler yeni takımlar kurarak bu dünyaya adım atıyor. Sadece ulusal bir yarış etkinliği düzenlemek değil; uluslararası yarışlara hazırlık süreçlerinde, tasarım aşamalarında, statik yarış süreçlerinin planlanmasında takımları bir araya getirerek bilgi alışverişinin sağlanacağı, bir üst kurul aracılığıyla danışmanlık olanaklarının sunulacağı, çeşitli alanlarda eğitim ve belgelendirme hizmetlerinin sağlanacağı, yeni destek kanallarının bulunması için fırsatların yaratılacağı bir süreci başlatıyoruz.
Bize katılın ve heyecan verici bu yeni dünyanın bir parçası olun.
Üniversite seviyesinde dünyanın en saygın mühendislik ve motor sporları etkinliği olan Formula Student, 1981 yılından beri 4 kıtada 20'den fazla ülkede düzenleniyor. Takımlar; IMECHE (Uluslararası Makine Mühendisleri Kurumu) ve SAE (Otomotiv Mühendisleri Derneği) tarafından belirlenen kurallar çerçevesinde sıfırdan tasarlayıp ürettikleri yarış araçlarıyla, sadece bitiş çizgisine ilk kimin varacağını ölçen bir yarışta değil teknik bilgi ve stratejik planlama yeteneklerini sergiledikleri bir düzlemde mücadele ediyorlar. Bu yarış BİLSAS/ Bilim Sanat Spor Yapım aracılığıyla bu yıl Türkiye’de de gerçekleştirilecek. Kayıtları Şubat ayı boyunca devam edecek. Ayrıntılar için tıklayın.
Kaynakça
Formula Student UK, www.formulastudent.com Formula SAE (Society of Automotive Engineers), www.sae.org SAE International, Formula SAE, Formula Student Annual Reports, SAE International Publishing, çeşitli yıllar. Engineering Education for the 21st Century: Insights from Formula Student, Springer Verlag, 2020. Formula SAE: A Platform for Innovation and Design, IEEE Digital Library, 2018. Formula Student: Shaping the Engineers of Tomorrow, Automotive News, 2023. Formula Student: Technology and Design Competition, Racecar Engineering Magazine, 2022. Formula Student Teams Presentations and Reports, Technische Universität München (TUM) Engineering Faculty, 2021. GreenTeam Formula Student: The Reports on Electrical Vehicles, Stuttgart Üniversitesi Yayınları, 2022. Formula Student Germany Annual Report, 2022. Formula Bharat 2023 Event Overview**, Formula Bharat Organizasyon Komitesi. Bilgili Kağan || Bilim ve Teknoloji Haberleri - Sayı:3 - 03.02.2025 Formula Student Türkiye, www.fsturkiye.com