?>

Karadeniz Baskını ve Sonuçları - 2

Dr. İrfan PAKSOY

1 yıl önce

GİRİŞ

Bir önceki yazıda başlayan ve bugün de ikinci bölümü okuyucular ile paylaşılacak olan aynı başlıklı makale kapsamında bir önceki yazıda genel savaşın başlamasından Osmanlı Donanmasının, Rusya’nın Karadeniz’deki deniz üs ve limanlarını bombalamasına kadar olan süreç hakkında okuyucular ile bilgi paylaşılmıştı. Bugünkü makalede de Karadeniz Baskını ve sonuçları hakkında okuyucular ile bilgi paylaşılacaktır.

 

KARADENİZ BASKINI…

Koramiral Souchon komutasındaki Osmanlı Donanması, 28 Ekim 1914 Çarşamba günü sabahın erken saatlerinde Karadeniz’e gitmek üzere Haydarpaşa’dan ayrılır. Koramiral Souchon 29 Ekim Perşembe günü saat 06.30’da üç Osmanlı destroyerinin refakatinde bulunan Yavuz zırhlısı ile, Sivastopol'daki kıyı bataryalarına ateş açar. Yavuz’un bombardımanı sonucu şehirde önemli bir hasar olmaz. Çünkü Yavuz’un, harekâttan bir gün önce, denizde görülmüş olması, Ruslara teyakkuza geçme ve karşı harekete hazırlanmak konusunda onlara imkân vermişti. Ancak bombardımandan sonra Yavuz ile Rus filotillası ve Pirut adlı Rus mayın gemisi arasında gerçekleşen deniz muharebesinde Pirut batırılmış ve Rus Filotillasından bir muhrip de hasar almıştı. Hamidiye kruvazörü da sabahleyin Kefe'yi bombaladıktan sonra Yalta'ya giderek burada da yedi Rus ticaret gemisini batırmıştır. İki Osmanlı destroyeri saat 06.30’da Odesa'ya saldırmış ve iki Rus gambotunu batırarak birkaç tahıl silosunu tahrip etmiş, Midilli Kruvazörü ve ona eşlik eden Osmanlı destroyeri de Novorossiysk'e gelerek kıyı bataryalarına ateş etmiş, 60 mayın döşemiş, limandaki yedi Rus gemisine hasar vermiş, birini de batırmıştır.

 

İSTANBUL’A İLETİLEN BİLGİLER…

29 Ekim Perşembe günü Donanma Komutanlığından çekilen ve Başkomutan Vekili Enver Paşa’ya ulaşan iki telgrafın birinde 28 Ekim’de Rus filosu ile temasa geçildiği, muhaberâtın (haberleşmenin)  karıştığı ve taarruz durumu alındığı bilgisi veriliyordu. Diğer telgrafta ise “bugüne kadar bir Rus mayın gemisinin battığı ve 72 er ile 3 subayın esir alındığı” bildiriliyordu. Aynı gün saat 17.00’da Donanma Komutanlığından alınan telgrafta da özetle; Rus bandıralı Pirut Savaş Gemisi ile son sistem üç muhrip ve bir kömür gemisinin düşmanca İstanbul Boğazı önünde dolaştığı, Yavuz’un bir Rus mayın gemisini batırdığı, bir kömür gemisini ele geçirdiği ve bir muhribi de ağır şekilde hasara uğrattığı, 72 er ile 3 subayın esir edildiği, Yavuz’un başarılı bir şekilde Sivastopol’u bombaladığı, Osmanlı torpidolarının Rus Kubaneş Gambotunu (torpido çekerini) batırdığı belirtiliyordu.

BASKINA İLİŞKİN DEĞERLENDİRME…

Başkomutanlık Vekâleti de bu gelişmeler üzerine aynı gün Yavuz zırhlısındaki Birinci Donanma K.lığına iki, Barbaros’taki Amiral Souchon’a bir telgraf çekerek başarılarını kutlar. Ortada Osmanlı Devleti ya da Bahriyesi adına gerçekte kutlanacak bir başarı yoktu. Deniz harekâtından umulan askerî başarı sağlanamamıştı. Ancak icrâ edilen bu harekât, sonuçları (Rusya’nın ve ardından da Müttefiklerinin Osmanlı Devleti’ne savaş ilan etmeleri) itibârıyla gerek Almanya bakımından gerekse de Osmanlı Devleti ricâli arasındaki Alman yanlıları açısından hiç şüphesiz ki başarılı bir harekâttı. Öte yandan bu harekât, gizlenemeyecek bir şekilde Türk Boğazları ve İstanbul’da gözü olan Rusya’ya da bu emelini düşünceden uygulamaya çıkarması için önemli bir imkân ve kolaylık bahşetmişti.

Osmanlı Devleti’nin geleceğini Almanya yanında savaşa girmekte gördükleri için Enver Paşa ve Cemâl Paşa ile Talât Bey, Karadeniz’deki bu gelişmelerden ve Rus limanlarına yapılan baskınlardan çok memnun kalmışlardı.

Not: Devam edecek.

© 2023. Bu makalenin / yazının içeriğinin telif hakları yazarına ait olup, 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu gereği kaynak gösterilerek yapılacak kısa alıntılar ve yararlanma dışında, hiçbir şekilde önceden izin alınmaksızın kullanılamaz, çoğaltılamaz, yayımlanamaz ve dağıtılamaz.

YAZARIN DİĞER YAZILARI